33. Dieter Schenk "Hans Frank. Biografia generalnego gubernatora."

Nie wiem co napisać...

Skończyłam czytać tą książkę pół godziny temu i wciąż nie wychodzę z szoku. A nie jest to moja pierwsza tego typu lektura, bo książek o obozach koncentracyjnych, o holokauście, o antysemityzmie przeczytałam całą masę.

Tym razem lektura przeniosła mnie na piękny zamek Wawelski w Krakowie, z dala od stosu zagazowanych ciał, od jęków bitych "podludzi" i od zgrzytu czołgowych gąsiennic. Znalazłam się w sercu perfekcyjnego, idealnego świata, w centrum utopii: stolicy Generalnego Gubernatorstwa...

Patrzyłam jak zostają wydane wyroki na miliony ludzi. Jak zostają składane raporty o "pozytywnej sytuacji" w innych częściach kraju. O "pomyślnym" przebiegu akcji odżydzania. Jak zostają wywożone do Niemiec dobytki Żydów, Polaków oraz polskiej kultury.

Skończyłam czytać tą książkę pół godziny temu i wciąż próbuję objąć umysłem ogrom tego co tam się stało. Słów na to brak. Wielu mistrzów słowa na światowych estradach nie dało rady, czemu więc mi ma się udać. 

Skoncentruję się w takim razie nie na historii (na to przyjdzie czas niebawem, w pracy magisterskiej), lecz na samej książce. A widać chyba po moim stanie, że książka zrobiła na mnie ogromne wrażenie. Potrafi skupić na sobie uwagę. Ma świetny język, co pewnie w dużej mierze zawdzięczamy tłumaczowi Krzysztofowi Jachimczakowi, niż autorowi (chociaż nie wątpię, że w oryginale książka jest równie porywająca). Uzupełniona jest autentycznymi cytatami z dziennika Hansa Franka, który nie spłonął wraz z innymi aktami z II wojny światowej, a wręcz przeciwnie: został oddany dla postępowania sądowego, ku (o, naiwny!) udowodnieniu niewinności autora przez niego samego. A w dzienniku napisał:

I to tylko niewielkie ździebełko w wielkim stogu siana. A Polacy? Niech Was nie zmylą określenia... Polacy byli w drugiej kolejności po Żydach. Wprawdzie według pojęcia nazistów Polacy byli ciut lepsi od Żydów, lecz czekał ich ten sam los. Polska na czas II wojny światowej miała być jedynie krajem przybocznym Rzeszy, jej zapleczem gospodarczym i robotniczym. Polacy mieli być niewolnikami, którzy umrą z głodu, ale wpierw naprodukują Rzeszy broni i będą dostarczać jedzenie. Taki był plan. Nie wiem komu dziękować, że się nie spełnił. 

Ale wracając do tematu. Biografia generalnego gubernatora nakreśla nam sylwetkę Hansa Franka. Postaram się nie pożytkować cytatami, a opisać go własnymi słowami, kierując się uczuciami po lekturze. 

Według mnie w duszy Hansa Franka mieszkały dwie postacie. Pierwszą był ambitny, bezwzględny, dążący do celu po trupach młody służbista. Wprawdzie, jak sam twierdził w Norymberdze nikogo osobiście nie zabił (nawet gdy jechał samochodem i jego kierowca potrącił dwóch jadących na rowerach Polaków polecił się nie zatrzymywać i jechać dalej), ba, zdaje mi się, że chyba nie doszukałam się w tekście jakoby on podpisywał wyroki śmierci na ludzi - tym bowiem zajmowała się policja, ale musimy wiedzieć, że Hans Frank był prawnikiem. Prawnikiem oddanym prawu, widzącym świat zza paragrafów, jak o prawnikach wyrażał się Hitler. Ale jak już wspomniałam Frank był ambitny. Chorobliwie. W tym miejscu muszę nakreślić jednak drugą naturę generalnego gubernatora vel "Króla na Wawelu". Był on słabą, tchórzliwą marionetką w rękach Hitlera, w którego wpatrzony był jak w obrazek, a to czy aktualnie był pośmiewiskiem czy ktoś okazywał mu respekt, uzależnione było od tego, czy akurat Hitlerowi podpadł czy nie. Historycy zastanawiają się nawet czemu Hans Frank utrzymał przez całą wojnę swoje stanowisko, skoro wręcz uwielbiał podpadać Hitlerowi, raz nawet prawie przypłacił głową swoje potknięcia. Może za tym stało właśnie bezkresne oddanie i uwielbienie dla Fuhrera....

Wracając do wątku masowych egzekucji. Wiemy już, że to nie Frank stał za nimi bezpośrednio. Bo nie stał, zwłaszcza gdy akurat był przez Hitlera nielubiany i inni nie pytali go o zdanie. Zaś wystarczyło się Franka zapytać co o tym myśli, by całym sobą stał się mordercą i rzeźnikiem. Frankowi wydawało się, że jako główny przedstawiciel Fuhrera w Generalnym Gubernatorstwie jest tam najważniejszy i do niego należą wszystkie decyzje. Ale to były tak naprawdę pozory. Czasem podejrzewam i nie tylko ja, że Hitler wiedział co robi i specjalnie umiejscowił na tym stanowisku osobę słabą, by było na kogo zrzucić winę. Frank twierdzi, że nie o wszystkim wiedział, niektóre rzeczy wyczuwał jedynie intuicyjnie, ale i tak jako "król Polski" za to wszystko odpowiada. Ale znów odbiegłam lekko od tematu. Bowiem nasz Hans i owszem, wyroków nie podpisywał, ale jako zwolennik państwa prawnego (bardzo chciał by takie było, a cała policja się z niego po prostu śmiała, gdyż tak naprawdę to oni rządzili), wprowadzał jedno za drugim rozporządzenia, które usprawiedliwiały wszystkie masowe zbrodnie. Były wśród nich:

- obowiązek pracy dla ludności polskiej (niewolnictwo rzecz jasna)

- konfiskatę majątku byłego państwa polskiego (w jego sypialni wisiała "Dama z gronostajem")

- konfiskatę majątków prywatnych (swoje ustawy podpisywał skradzionym, żydowskim złotym piórem),

- konieczność uzyskiwania zezwolenia na wjazd i wyjazd (a później był tylko wyjazd do obozu lub wjazd do getta),

- sądy specjalne (wymierzające w jednym "procesie" karę dla całej rzeszy ludzi, chociaż prawda jest taka że policja i z tych sądów się śmiała, chociaż Hans usilnie chciał wprowadzić respektowanie tych sądów)

i tak dalej i tak dalej, aż do rozporządzeń, na których wspomnienie serce mi się kraje. 

Myślę, że tyle wystarczy. Jeśli zaciekawiłam Was recenzją, jeśli jesteście ciekawi czemu Hans Frank oraz cała zgraja nazistów została ukarana karą przez powieszenie, jak się tłumaczyli, co naprawdę wiedzieli, co tam się stało z ich punktu widzenia (przyprószonego subiektywizmem współczesnych czasów), po prostu musicie przeczytać tą książkę.